Besparen op je belastingen met auteursrechten

Een fiscaal aantrekkelijke behandeling voor creatief werk

Ben je een creatieveling die auteursrechtelijk beschermde werken tot stand brengt? Dan heb je misschien wel al eens gehoord van de mogelijkheid om jouw auteursrechten over te dragen of in licentie te geven. Zo kan je besparen op je belastingen. De vergoeding die volgt uit zo’n overdracht valt namelijk onder een fiscaal voordelig tarief.

Auteursrechten tot 61.200 EUR (inkomstenjaar 2019) worden altijd behandeld als “roerende” inkomsten. Zelfs als ze in verband met de beroepswerkzaamheid zijn verkregen. Deze roerende inkomsten worden belast aan een roerende voorheffing van slechts 15%. En dit nadat je het kostenforfait van 50% of 25% hebt toegepast. Hierdoor bedraagt de werkelijke belastingdruk slechts 7,5% of 11,25%.

Deze vorm van verloning is interessant voor zelfstandigen en zaakvoerders en kan je in bepaalde gevallen zelfs voor werknemers toepassen. Wie heeft daar geen oren naar?

Velen zijn geroepen, maar weinigen uitverkoren

Vandaag zien we in de praktijk veel mis(ver)standen bij de overdracht van auteursrechten. In theorie is het eenvoudig, enkel de creatieveling die een auteursrechtelijk beschermd werk tot stand brengt, komt in aanmerking.

Een werk is auteursrechtelijk beschermd als het voldoet aan elk van deze drie voorwaarden:

1.     Het gaat om een creatieve activiteit, letterkunde of kunst in de ruime zin van het woord. Bijvoorbeeld, literair (teksten, lezingen, cursussen,…), grafisch (logo’s, tekeningen, foto’s,…), audiovisueel (presentaties, films,…) of andere (muziek, software, architectuur,…);

2.     Het werk is uitgedrukt in een concrete vorm;

3.     Het werk moet origineel zijn. Het moet een eigen idee of zienswijze van de creatieveling bevatten.

Het moeten met andere woorden originele werken zijn, die een concrete vorm hebben. Louter een idee of concept is niet voldoende. Welk werk mag je als origineel beschouwen? Dat is het addertje onder het gras. Een onderbouwde motivering zal in sommige gevallen de doorslag moeten geven.

Wie komt er dan bijvoorbeeld in aanmerking?

• softwareontwikkelaars
• designers (grafisch, mode, juwelen, schoenen, brilmonturen, …)
• journalisten
• regisseurs
• marketeers
• architecten
• lesgevers en sprekers op seminaries
• auteurs
• beeldende kunstenaars (fotografen, videografen, schilders, …)
• (stem)acteurs, muzikanten, zangers, dansers, uitvoerende kunstenaars
• consultants
• game-ontwikkelaars
• …

Creatief ben je nooit 100% van de tijd

Het is duidelijk dat er wel een breed toepassingsgebied is voor de overdracht van auteursrechten, maar dat de creatie van een “auteursrechtelijk beschermd werk” centraal moet staan. Niet alle werken van een creatieveling zullen auteursrechtelijk beschermd zijn. Niet ieder gepresteerd uur leidt tot een origineel idee… Het is belangrijk om contractueel duidelijk te bepalen voor welke activiteit en de daaruit volgende werken, een vergoeding voor de overdracht van auteursrechten wordt betaald. Een goede begeleiding bij het bepalen van de keuzes van de werken en zeker de waardering van de activiteiten voor de auteursrechtenvergoeding is noodzakelijk.

Vergeet zeker niet om te controleren of je de auteursrechten niet al hebt overgedragen aan een derde partij, zoals een werkgever. Je mag natuurlijk geen dubbele vergoeding toekennen voor hetzelfde recht.

Ik ben uitverkoren… maar hoeveel kan ik mezelf uitkeren?

De kwalificatie als roerende inkomsten uit auteursrechten wordt zoals gezegd begrensd op een bedrag van 61.200 euro (met jaarlijkse indexatie). Op die auteursrechtenvergoedingen ben je slechts 15% roerende voorheffing verschuldigd. Boven dit bedrag worden de vergoedingen in de meeste gevallen gekwalificeerd als beroepsinkomsten die progressief worden belast.

Vergeet niet dat je kosten kunt aftrekken om het nettobedrag van de auteursrechtelijke inkomsten te bepalen. Het kostenforfait is interessant:

• 50% op de eerste schijf van (inkomstenjaar 2019) 16.320 EUR;
• 25% op de schijf van (inkomstenjaar 2019) 16.320 EUR tot 32.640 EUR;
• Geen forfaitaire aftrek boven (inkomstenjaar 2019) 32.640 EUR.

We maken de voordelige belasting van auteursrechtenvergoedingen duidelijk met een concreet voorbeeld:

Een regisseur ontvangt als bijkomende verloning 35.000 EUR aan auteursrechten. Hierop wordt een kostenaftrek van 12.240 EUR toegepast:

16.320 EUR x 50% (eerste schijf) = 8.160 EUR
16.320 EUR x 25% (tweede schijf) = 4.080 EUR
Geen aftrek op schijf boven 32.640 EUR.

Het netto belastbaar inkomen bedraagt hier 22.760 EUR (35.000 EUR – 12.240 EUR) aan 15 procent roerende voorheffing.

De auteur zal dus 3.414 EUR belastingen betalen.

Stel, ik ben een creatieve zelfstandige. Hoeveel kan ik mezelf nu uitkeren op jaarbasis? Die vraag is niet zo eenvoudig te beantwoorden. De vergoeding moet in ieder geval realistisch zijn. In de wet zijn geen waarderingsregels opgenomen. Het is belangrijk om geval per geval grondig te analyseren en steeds te verduidelijken aan de hand van zoveel mogelijk feiten en bewijsstukken dat er auteursrechtelijk beschermde werken worden gecreëerd. De rulingpraktijk van de Dienst Voorafgaande Beslissingen kan hierbij als leidraad dienen. Een vergoeding van 12,5% van de omzet die gerelateerd gaat met de auteursrechten vormt een goed vertrekpunt. Alternatief kan je een bepaald percentage van de verloning berekenen. Zo gebeurt het vaak voor werknemers.

Voorkomen is beter dan genezen… het belang van een juridisch onderbouwd contract

Hoewel facturen of de feiten kunnen aantonen dat de auteursrechten werden overgedragen, raden we aan om de overdracht of de licentie van de auteursrechten expliciet uit te schrijven in een overeenkomst. Ook de vergoeding die voor de overdracht verschuldigd is, moet je contractueel bepalen. Als je dit niet doet, gaat de fiscus er vanuit dat de overdracht gratis is gebeurd.

De fiscus wil in je contract een duidelijk onderscheid zien tussen de vergoedingen  voor het uitvoeren van prestaties en vergoedingen voor de overdracht van de auteursrechten. Een algemene vergoeding in de (managments) overeenkomst is dus niet voldoende.

Vier belangrijke aandachtspunten

1. De overdracht en de uitbetaling moet gebeuren aan een natuurlijke persoon. In de praktijk zal dit bijvoorbeeld vaak gebeuren tussen de bedrijfsleider en zijn of haar werkvennootschap. Let op! Als je gebruik maakt van een managementvennootschap, om als bedrijfsleider op te treden in de werkvennootschap, zijn er bijzondere regels van toepassing.
2. Zoals gezegd vormt 12,5% van de auteursrechtelijke omzet als auteursrechtenvergoeding een aanvaardbaar uitgangspunt. Toch kan deze vergoeding nog beperkt worden. De Dienst Voorafgaande Beslissingen vereist dat er contractueel een beperking wordt ingevoerd tot maximum de helft van het resultaat van het boekjaar.
3. Naast de auteursrechtenvergoeding zal de bedrijfsleider in de regel verplicht zijn om zichzelf ook de minimumbezoldiging van 45.000 EUR (inclusief voordelen alle aard) uit te keren. Het is niet aan te raden dat de je bestaande zaakvoerderbezoldiging zakt door de toekenning van een auteursrechtenvergoeding.
4. Het veelvuldig gebruik en misbruik van het voordelig fiscaal regime inzake auteursrechtenvergoedingen heeft geleid tot een reeks extra vereisten en bijzonderheden die niet in de wet zijn bepaald. We raden aan je goed te laten begeleiden als je deze fiscaal voordelige vrucht wil plukken. Als je helemaal zeker wil vraag je een ruling voor het uitkeren van de auteursrechten aan bij de Dienst Voorafgaande Beslissingen.