De post lockdown en de 5 fasen van rouw voor ondernemers

Proberen te aanvaarden

Mensen reageren niet zoals je gewend bent

Intussen ben je als ondernemer misschien terug aan de slag. Maar waarschijnlijk is het nog geen business as usual. Misschien probeer je daarom allerlei initiatieven te ontplooien om de boel weer op gang te trekken.
Dan merk je waarschijnlijk dat die acties niet hetzelfde effect hebben als voor de lockdown. Mensen reageren anders op je acties dan je van ze gewend bent. Hoe komt dat nu? Wel, ik heb het ook zelf als ondernemerscoach bij Bizzit identiek ervaren. Zelden kreeg ik zo weinig reacties op onze blog rond businesscoaching. Dat zet je aan het denken.

Iedereen verwerkt het op zijn eigen tempo

Door de lockdown hebben we afstand moeten doen van ons vertrouwde leven. Niet alleen als ondernemer, ook als werknemer, klant, leverancier. Niemand kon eraan ontsnappen. Dat deed pijn en iedereen heeft zijn tijd nodig om dat te verwerken.

We moeten allemaal door hetzelfde rouwproces

Waarschijnlijk verwerkt iedereen het verlies van zijn gewone leventje op zijn eigen tempo. We moeten door een proces dat verdacht veel lijkt op de vijf fasen van rouw die je doormaakt bij een heel ernstige gebeurtenis of een sterk verlies. Het is niet zo raar dat ze ook voor de coronacrisis opgaan. Het is niet niks wat we hebben moeten opgeven. Hopelijk niet voorgoed. Sommigen hebben letterlijk vrienden of familieleden moeten afgeven. Maar ook als je niemand verloren hebt, moet je door dit rouwproces.

1.    Ontkenning: “Zo’n vaart zal het wel niet lopen. Met mij gebeurt er niets.”

Eerst konden we het niet geloven. Uit het buitenland kwamen er zorgelijke berichten, maar het zou ook niet meer zijn dan een zware griep. En wij waren toch gezond? Dus bleven we gewoon doorwerken, klanten bezoeken, we begaven ons tussen de mensen en gingen lekker iets eten of drinken als we daar zin in hadden. Ook ons Corona-hulppunt voor ondernemers van Bizzit was toen nog niet geboren. We wachtten af en dachten net zoals vele van onze ondernemers dat het niet zo’n vaart zou lopen.

 2.     Boosheid: “Waarom overkomt mij dit nu?”

Toen de situatie duidelijk werd en we met z’n allen gedwongen werden tot sluiting, lockdown en stopzetting van onze activiteiten als ondernemer ontstond er bij vele ondernemers boosheid, een gevoel van onrechtvaardigheid. We werden plots wel erg bang en voelden ons machteloos. Het is een normale reactie op een gebeurtenis die ons petje te boven gaat.

 3.     Vechten en onderhandelen: ”Als ik nu dit of dat doe, dan zal het wel goedkomen.”

Na de eerste schokgolf probeerden we te redden wat er te redden was. Hoe kan je met de kleinst mogelijke aanpassingen toch nog gewoon blijven doen wat je altijd al doet? Gedreven door hoop leggen ondernemers zich terug doelen op en proberen terug de controle over de situatie te nemen. Zo zagen we ook dat vele klant-ondernemers van Bizzit aan de slag gingen met leveringen aan huis, afhaal organiseren, heroganiseren van het werk, … We namen nieuwe initiatieven, maar ze hadden niet hetzelfde effect als voorheen. Ze kosten wel dubbel zoveel energie. 

 
4.     Somberheid en depressie: ”Ik geef het op.”

Wanneer men begint te beseffen dat inkomsten te laag blijven, leveringen niet binnenkomen en opdrachten uitblijven, dan komen gevoelens van verdriet, angst en onzekerheid naar boven. Ik merk dat ondernemers momenteel nog veelal in deze fase verkeren.De leegte treedt dan binnen. En dat zijn we niet meer gewend.

 
5.     Aanvaarding: “Ik ga verder met mijn onderneming en accepteer dat het anders zal zijn.”

Maar je moet het hele proces doorlopen. Het is pas wanneer je als ondernemer de nieuwe situatie volledig accepteert en open gaat staan voor een nieuw en positief perspectief dat je met veerkacht kan doorstarten.

Proberen de fasen te herkennen

Dan is er nu een belangrijke vraag: in welke fase zit jij zelf als ondernemer? En hoe breng jij jezelf naar aanvaarding en acceptatie? Wie kan je daarin helpen en wat kan je daarvoor doen?

Het is daarnaast ook belangrijk om als ondernemer nu een brede visie te ontwikkelen over wat er precies gebeurt in je onderneming, met je mensen, met je klanten en betrokken partnerships en te achterhalen in welke fase zij zitten.
Met aangepast tempo hierop inspelen vergroot je kansen op het behouden van de relaties en partnerships die je hebt opgebouwd.

Zitten mensen nog bij de ontkenning? Dan wordt het moeilijker om jouw nieuwe ideeën over zakendoen te laten aansluiten bij hun oude denkwijze.
Zitten ze in de fase van onderhandeling? Dan ga je veel in overleg moeten gaan om een compromis te vinden.
Zijn ze depressief of somber? Dan is het raadzaam om vooral de band sterk te houden en aanwezig te blijven. Dat kan door een telefoontje, een mailtje, een helpende hand.

Maar misschien hebben ze de nieuwe situatie aanvaard en staan ze ook terug open voor doorstarten? Dat is dan de juiste match om terug aan tafel te gaan zitten en samen nieuwe opportuniteiten door te spreken. Mensen gaan pas nieuwe keuzes maken op het moment dat ze in de fase van acceptatie zitten. Het is als ondernemer nu belangrijk om dit te begrijpen en daar rekening mee te houden in alles wat je doet met je klanten. Is het nu in je marketing, in je gesprekken, bij de opmaak van een offerte,..

Help jezelf en je omgeving door het proces

Als je weet dat iedereen door hetzelfde proces moet en je weet dat mensen pas weer open staan om zaken te doen als ze een manier hebben gevonden om te accepteren, dan weet je ook wat je te doen staat. Probeer zelf de nieuwe situatie te aanvaarden. Je moet dus proberen even afstand te nemen. Creëer zo een nieuwe visie of een andere manier van denken zodat je voor jezelf een positief perspectief kan genereren.

Help daarna ook je medewerkers, leveranciers, klanten en potentiele klanten deze laatste fase te bereiken. Dat doe je als mens. Zaken doen komt dan later veel gemakkelijker, maar mag nu even niet het doel zijn.  Bij de één zal dat al wat vlotter gaan dan bij de ander. Het zal veel geduld kosten. Maar zolang mensen nog twijfelen en nog niet dat nieuwe, positieve perspectief hebben gevonden, dan is de tijd nog niet klaar om zaken te doen. 

Een kort voorbeeld uit de praktijk

Zo was er een klant die een coachingssessie inboekte met mij. Zijn IT-bedrijf liep niet goed en hij wist niet hoe hij ermee om moest gaan. Hij merkte dat de mensen, die nu van thuis uit werkten hun taken niet plichtsbewust afwerkten. De opvolging daarvan, waar hij ook iemand voor in dienst had, verliep ook niet meer vlot. Iedereen liet de teugels maar zakken en het liep nergens meer naartoe. Je kan wel zeggen dat er chaos was op dat moment.

Het leiderschap van de zaakvoerder dat voorheen op de achtergrond draaide moest nu terug snel ingeruild worden voor sturend leiderschap, heel dicht bij de mensen. Zeker met medewerkers die veel instructies nodig hebben.

In ons gesprek hoorde ik hoeveel moeite de zaakvoerder ook zelf had met het terug opnemen van deze rol. Dit was toch niet waarvoor hij al die jaren gewerkt had? Moest hij nu terug meetings gaan organiseren met zijn teams? Hij besefte toen nog niet dat elk van zijn medewerkers in een andere fase van rouw zat. En dat het nu net belangrijk was dat hij als leider van de groep zijn medewerkers daar ook van bewust ging maken, zodat er openlijk over kon gepraat worden. Daarmee kreeg hij terug de aandacht van iedereen en ontstond er in zijn team terug een gevoel van verbondenheid.

Terug naar sturend leiderschap: een voorbeeldrol uitdragen, de juiste toon zetten, duidelijk communiceren, online meetings, op vaste tijdstippen, andere werkinstrumenten voor registratie en meer korte telefonische opvolging van de medewerkers. Dat werd zijn nieuwe weekplanning.

Ook met zijn leveranciers en klanten moest hij het nu anders gaan aanpakken. Verkoopsgesprekken ruimden plaats voor hulp en ondersteuning, waar het ook maar nodig was. En een sterke focus op de essentie in het zakendoen: de relatie met je klanten en betrokkenen.

Bizzit stampte het Corona-hulppunt voor ondernemers uit de grond. Dat deden we niet zomaar. Ook in tijden van crisis blijven we verderbouwen aan: een sterke klantenrelatie, met een persoonlijke aanpak, waarmee we je onderneming helpen sturen in de juiste richting met een brede blik op hulp en dienstverlening. 

Kan jij je in deze verhalen ook herkennen? Hopelijk heb je er wat aan voor je onderneming en voor jezelf als mens. Zit je nog vast? Heb je nood aan overstappen naar een volgende fase en merk je dat je ergens blijft hangen? Neem dan gerust contact met mij op. In mijn mini-coachingssessie help ik je graag verder. We moeten er immers allemaal doorheen.

In mijn blog over onze ondernemerscoaching lees je er alles over.

Ik wens je alle goeds!

Kelly Esseldeurs